C Program: មេរៀនទី២ កន្សោម(Expression)

2.1. ប្រភេទទិន្នន័យ

2.1.1. និយមន័យ
ទិន្នន័យ(Data) គឺជាបណ្តាពត៌មានដែលមានពិតដូចជា អត្ថបទតំលៃលេខ សំលេង និង រូបភាព សម្ដែងក្រោមទម្រង់មួយដែលកុំព្យូទ័រអាចធ្វើការប្រាស្រ័យទាក់ទង ឬ អនុវត្ថ
ការងារណាមួយសំដែងក្រោមទំរង់មួយដែល ជាមួយវាបាន។


2.1.2. ប្រភេទទិន្នន័យ(Data Type)
ប្រភេទទិន្នន័យត្រូវបានគេអោយនិយមន័យដោយពីរចំនុចខាងក្រោមគឺៈ
+ ជាប្រភេទ និង ដែនកំណត់តំលៃ​ ដែលក្រោយពេលអថេរមួយបានប្រកាសជាមួយប្រភេទ
នៃទិន្នន័យនោះរួច វាអាចទទូលតំលៃនោះបាន
+ ក្នុងប្រភេទទិន្នន័យនិមួយៗអាចមានកំណត់ប្រមាណវិធីមួយចំនួនជាក់លាក់
ប្រភេទិន្នន័យក្នុងភាសា C

Data Type
+ Scalar Type(long, Short,integer,char,float)
+ Structure Type(array,struct,union,FILE
+ Pointer Type

ប្រភេទទិន្នន័យ	ពាក្យគន្លឹះ	ចំនួន Byte	ដែនតំលៃ
Character	Char	1	-128  --> 127
Integer	Int	2	-32768 --> 32767
Short Integer	Short	2	-32768 --> 32767
Long integer	Long	4	-2147483648 --> 2147483647
Unsigned character	Unsigned char	1	0 --> 255
Unsigned integer	Unsigned int	2	0 --> 65535
Unsigned short integer	Unsigned short	2	0 --> 65535
Unsigned long integer	Unsigned long	4	0 --> 4294967295

 

 

ការដាក់តំលៃអោយអថេរចំនួនគត់

- ការភ្ជាប់តំលៃចាប់ផ្តើម

ឧទាហរណ៍ៈ យើងចង់ភ្ជាប់តំលៃ 10 ទៅអោយអថេរ x

int x;

x=10;

Or

int x=10;

- ការភ្ជាប់តំលៃតាមការបញ្ចូល

int x;

printf(“Enter value x=“);

scanf(“%d”,&x);

2.1.3. ចំនួនពិត(Real)

ក្នុងភាសា C ប្រភេទចំនួនពិតត្រូវបានគេបែងចែកជា៣ផ្សេងៗគឺFloat, double, long double

ប្រភេទទិន្នន័យ	ពាក្យគន្លឹះ	ចំនួន Byte	ដែនកំណត់
Single-precision Float point	Float	4	3.4E-38 --> 3.4E+38
Double-precision Float point	Double	8	1.7E-308 --> 1.7E+308
Long double-precision float point	Long double	10	3.4E-4932 --> 1.1E+4932

របៀបសរសេរតំលៃនៃចំនួនពិតក្នុងភាសា C

4.4   ត្រឹមត្រូវ            5  ខុស             5.​ ត្រឹមត្រូវ                  .5  ត្រឹមត្រូវ

5.0   ត្រឹមត្រូវ               4,4 ខុស           -4.4  ត្រឹមត្រូវ              4E-2​  ត្រឹមត្រូវ

ការដាក់អថេរអោយចំនួនពិត

- ការភ្ជាប់តំលៃចាប់ផ្តើម

ឧទាហរណ៍ៈ យើងចង់ភ្ជាប់តំលៃ 2x10^-5 ទៅអោយ អថេរ x

float x;

  x=2E-5;

or

  float x=2E-5;

- ការភ្ជាប់តំលៃតាមការបញ្ចូល

float x;

printf(“Enter value x=“);

scanf(“%f”,&x);

2.1.4.  ទិន្នន័យប្រភេទ​ Char(Character)

នៅក្នុងភាសា C ដើម្បីសរសេរចំនួនថេរនៃ Character  យើងត្រូវសរសេរនៅក្នុងចន្លោះសញ្ញា ‘ ’

( single quote)

ឧទាហរណ៍ៈ  ‘a’ , ‘0’ , ‘ 2’ , ‘A’ ,…

Character និមួយៗសុទ្ធតែត្រូវបានគេកំណត់តំលៃរបស់នៅក្នុងតារាង ASCII ដើម្បីងាយស្រួល

ក្នុងការរក្សាទុក និង អនុវត្តន៍ប្រមាណវិធីលើវា។

ASCII : American Standard Code for Information Interchange)

Constance character នៅក្នុង តារាង ASCII

Constance character	ASCII	មុខងារ
\a	7	បញ្ចេញសំលេងជួង(BELL)
\b	8	Back Space
\t	9	Tab
\n	10	New line

សញ្ញាពិសេស

របៀបសរសេ	Character
\ ‘	‘
\ “	“
\\	\
\0	Null

ការដាក់អថេរអោយប្រភេទ Char

ការភ្ជាប់តំលៃចាប់ផ្តើម

  char x;

  x=‘3’;

or

char x=‘3’;

-ការភ្ជាប់តំលៃតាមការបញ្ចូល

char x;

printf(“Enter value x=“);

scanf(“%c”,&x);

ឧទាហរណ៍ :ចូរពិនិត្យមើលកូដនៃកម្មវិធីខាងក្រោមៈ

#include<stdio.h>

#include<conio.h>

void main()

{

   char a,b,z;

   int zz;

   printf(“Enter value a=“); scanf(“%c”,&a);

   flushall();

   printf(“Enter value b=“); scanf(“%c”,&b);

   z=a+b;

   zz=a+b;

   printf(“Value sum in char=%c \n”,z);

   printf(“Values sum in Int=%d “,zz);

   getch();

}

2.1.5.  ទិន្នន័យប្រភេទ​ String

- នៅក្នុងភាសា C String គឺជាស៊េរីនៃ character ដែលត្រូវបានគេសរសេរនៅក្នុងចន្លោះ

សញ្ញា “ ”( double quote)

ឧទាហរណ៍ៈ  “BBU”, “Cambodia” ,…

-ធាតុនិមួយៗរបស់ String ត្រូវបានតំរៀបជាប់ៗគ្នានៅក្នុង Memory ហើយផ្នែកខាងចុង

បំផុតនៃធាតុរបស់វាផ្ទុក character Null ឬ ‘\0’

2.1.6. ទិន្នន័យប្រភេទ Boolean

ទិន្នន័យប្រភេទ Boolean គឺសំដៅទៅលើតែតំលៃ២ប៉ុណ្នោះ គឺ១ និង ០ ដែលជាតំលៃ

តក្កតំណាងអោយលទ្ធផលសំណើរមួយពិត (True) ​ឬ មិនពិត(False)

ឧទាហរណ៍

សំណើរ        ១០ >  ២០ នោះលទ្ធផល គឺ មិនពិត ឬ ០

                             ១០< ២០ នោះលទ្ធផល គឺ ពិត ឬ ១

2.2. ចំនួនថេរ និង អថេរ(Constance & Variable)

2.2.1. ចំនួនថេរ(Constance)

ចំនួនថេរគឺជាចំនួនដែលមានតំលៃមិនប្រែប្រួលក្នុងពេលដំណើរ  ការនៃកម្មវិធី។

ការប្រកាសចំនួនថេរត្រូវមានពាក្យ  const នៅពីខាងមុខ

const ប្រភេទទិន្នន័យ ឈ្មោះចំនួនថេរ = តំលៃនៃចំនួនថេរ

ឧទាហរណ៍ៈ

const int a=10;

const float b=5.5;

const char ch=‘A’;

2.2.2. អថេរ

តើអ្វីទៅជាអថេរ?

គឺជាឈ្មោះដែលត្រូវបានគេតាងសម្រាប់រក្សាទុកទិន្នន័យប្រភេទណាមួយនៅក្នុង

Memory កុំព្យួទ័រ។

ការប្រកាសអថេរ:

ប្រភេទទិន្នន័យ អថេរ១, អថេរ២,…, ​​​អថេរ n

ឧទាហរណ៍ៈ

int x,y;             float a;             char ch;

2.3. ប្រមាណវិធី       

2.3.1. បណ្តាសញ្ញាប្រើក្នុងប្រមាណវិធីនពន្ត

សញ្ញា	អត្ថន័យ	ឧទាហរណ៍
+	បូក	a+b
-	ដក	a-b
*	គុណ	a*b
/	ចែក	a/b
%	ចែកយកសំណល់	a%b

ឧទាហរណ៍ៈ

10/3=3

10%3=1

2.3. ប្រមាណវិធី       

2.3.២. ប្រមាណវិធីធៀប

សញ្ញា	អត្ថន័យ	ឧទាហរណ៍
>	ធំជាង	a>b
>=	ធំជាង ឬ ស្មើ	a>=b
<	តូចជាង	a<b
<=	តូចជាង ឬ ស្មើ	a<=b
==	ស្មើ	a==b
!=	មិនស្មើ ឬ ខុសគ្នា	a!=b

2.3. ប្រមាណវិធី       

2.3.3. ប្រមាណវិធីតក្ក

សញ្ញា	អត្ថន័យ	ឧទាហរណ៍
!	បដិសេធ(Not)	!a
&&	ប្រមាណវិធី and	a&&b
||	ប្រមាណវិធី or	a||b

          2.3.5. ការបង្កើន និង បន្ថយតំលៃអថេរ

នៅក្នុងភាសា Cគេប្រើ ++ ប្រើសំរាប់បូកតំលៃ ១ បន្ថែមទៅលើ

Operand ចំនែកឯ -- វិញគឺសំរាប់ដកតំលៃ ១ ចេញពី

Operand ដែលជាប់វានោះ។

ឧៈ យើងមានអថេរ n ដែល n=5

è ក្រោយប្រមាណវិធី ++នោះ n នឹងទទូលតំលៃ  6

è ក្រោយប្រមាណវិធី --នោះ n នឹងទទូលតំលៃ  4

ការី ++ និង -- អាចឈរនៅខាងមុខ Operand ឬ ខាងក្រោយ

Operand ប៉ុន្តែលទ្ធផលដែលទទូលបានមានភាពខុសគ្នា។

ឧៈ   ++n                      n++                  --n                    n—

+ភាពខុសគ្នារវាង ++n និង n++

++n ប្រៀបដូចទៅនឹង n=n+1

ឧៈ យើងមាន x=10;

បើ y=++x; è នោះ y=11

បើ​ y=x++  è នោះ y=10

Ex:

int x=5,y=5;

int a,b;

a=x++;

b=++y;

printf(“Value a=%d”,a);

printf(“value b=%d”,b);

2.3.6. កន្សោមលក្ខខណ្ឌ

នៅក្នុងភាសា C កន្សោមលក្ខខណ្ឌត្រូវបានគេកំណត់ទំរង់ដូចខាងក្រោមៈ

e1?e2:e3 ដែល e1,​​ e2 និង e3គឺជាកន្សោមផ្សេងៗគ្នា

ប្រសិនបើ e1 ពិតនោះលទ្ធផលទទូលបានស្មើនិងតំលៃ e2 ប៉ុន្តែបើផ្ទុយមកវិញនោះ

គឺស្មើនិងតំលៃ e3

ឧៈ យើងមានកន្សោម x=(a>b)?a:b ចូរពិនិត្យ

យើងនឹងទទូលបានតំលៃ x=a ប្រសិនបើ a>b តែបើផ្ទុយមកវិញ នោះ យើងនឹងបាន x=b

Ex:

សរសេកម្មវិធីដើម្បីរកអតិបរមានៃ២ចំនួន a , b

#include<stdio.h>

#include<conio.h>

void main()

{

   int a,b,max;

   printf(“Enter value a=“);

   scanf(“%d”,&a);

   printf(“Enter value b=“);

   scanf(“%d”,&b);

   max=(a>b)?a:b;

   printf(“Max=%d”,max);

  getch();

}